လစ္ဗ်ားအေပၚ ေလေၾကာင္းတိုက္ခိုက္မႈ

လစ္ဗ်ားႏုိင္ငံအေပၚ ေလယာဥ္ မပ်ံသန္းရဇုန္ သတ္မွတ္ဖို႔ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီက ေထာက္ခံမဲ ၁၀ မဲ၊ ကန္႔ကြက္မဲ မရွိနဲ႔ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ၁၉၇၃/၂၀၁၁ ကို ခ်မွတ္ဆံုးျဖတ္လိုက္ၿပီ။ လစ္ဗ်ားႏိုင္ငံအေပၚ ႏုိင္ငံတကာ တပ္ေတြက ေလေၾကာင္းကေန တိုက္ခိုက္ခဲ့တဲ့အတြက္ ေ၀ဖန္မႈေတြ ကန္႕ကြက္မႈေတြ ဆႏၵျပမႈေတြ ျဖစ္ေပၚလာေနပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ အပတ္ကပဲ လစ္ဗ်ားႏုိင္ငံအေပၚ မပ်ံသန္းရဇုန္ သတ္မွတ္ဖို႔ ကုလသမဂၢကို ေတာင္းဆိုခဲ့တဲ့ အာရပ္အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ကပါ ေ၀ဖန္ေျပာဆိုသြားပါတယ္။ ေလယာဥ္ မပ်ံသန္းရဇုန္ သတ္မွတ္ဖို႔ ေတာင္းဆိုတဲ့အခါတုန္းက အာရပ္အဖြဲ႕ခ်ဳပ္က လုိလားခဲ့တာထက္ ပိုၿပီး စစ္ေရးအရ တိုက္ခုိက္ခဲ့တယ္လို႔ အာရပ္အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ အမ္ မူဆာ (Amr Moussa) က ေျပာပါတယ္။ အရပ္သား ျပည္သူေတြကို အကာအကြယ္ေပးဖို႔ အာရပ္အဖြဲ႕ခ်ဳပ္က လုိလားတာပါ၊ သူတို႔အေပၚ ဗံုးႀကဲဖို႔ မဟုတ္ပါဘူးလို႔ သူက ကိုင္႐ုိမွာ သတင္းစာဆရာေတြကို ေျပာပါတယ္။
လစ္ဗ်ားမွာ အရမ္းကာေရာ အင္အား အသံုးျပဳေနတယ္လို႔ ႐ုရွားက ေျပာဆုိၿပီး အရပ္သား ျပည္သူေတြ ေသေက်ေနတဲ့အတြက္ ႏိုင္ငံတကာ အသိုက္အ၀န္းကို ရပ္လုိက္ဖို႔ ႐ုရွားက တနဂၤေႏြေန႔က ေတာင္းဆုိလိုက္ပါတယ္။
လစ္ဗ်ားႏုိင္ငံအေပၚ ေလေၾကာင္းကေန စီးနင္းတုိက္ခုိက္ရာမွာ စစ္ေရးပစ္မွတ္ မဟုတ္တဲ့ ပစ္မွတ္ေတြ ပါ၀င္ေနတယ္လို႔ ႐ုရွား ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးက တနဂၤေႏြေန႔မွာ ထုတ္ျပန္ေၾကညာပါတယ္။
စီးနင္းတုိက္ခုိက္မႈေၾကာင့္ အရပ္သား ၄၈ ေယာက္ ေသဆံုးၿပီး ၁၅၀ ေက်ာ္ ဒဏ္ရာ ရသြားခဲ့ၾကပါတယ္။
ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ၁၉၇၃/၂၀၁၁ ကို ခ်မွတ္ရာမွာ ၿဗိတိန္၊ ျပင္သစ္နဲ႔ လက္ဘႏြန္ ႏိုင္ငံေတြက အေမရိကန္နဲ႔ အာရပ္အဖြဲ႕ခ်ဳပ္တို႔ရဲ႕ ေထာက္ခံမႈနဲ႔ ကမကထ ျပဳခဲ့တာပါ။ ကာတာနဲ႔ ယူေအအီး ႏုိင္ငံတို႔က ဒီဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ေထာက္ခံမယ္လို႔ အာရပ္ သံတမန္ေတြက ေျပာခဲ့ၾကပါတယ္။(ကာတာႏုိင္ငံက ႏုိင္ငံတကာ စစ္ဆင္ေရးကို ကူညီဖို႔ ေလယာဥ္ေတြကို ပို႔ေပးေနတယ္လို႔ ျပင္သစ္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးက မၾကာခင္က ေၾကညာလိုက္ပါတယ္။) ဘရာဇီး၊ တ႐ုတ္၊ ဂ်ာမဏီ၊ အိႏၵိယနဲ႔ ႐ုရွားတို႔က မဲမေပးခဲ့ၾကပါဘူး။ ျပင္သစ္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးက အဆိုကို တင္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
မစၥတာ ကဒါဖီရဲ႕ တပ္ေတြက ဗံုးႀကဲေနတဲ့အတြက္ အရပ္သားေတြကို အကာအကြယ္ေပးဖို႔ လစ္ဗ်ားႏုိင္ငံအေပၚမွာ မပ်ံသန္းရဇုန္ကို သတ္မွတ္ဖို႔ လုိအပ္တာ မွန္သမွ် လုပ္ပိုင္ခြင့္ေပးမယ့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီမွာ ေဆြးေႏြး ဆုံးျဖတ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ထဲမွာ ဘယ္ႏုိင္ငံျခားတပ္မွ လစ္ဗ်ားႏုိင္ငံကို သိမ္းပိုက္ဖို႔ ခြင့္ေပးမထားပါဘူး။

ႏုိင္ငံတကာ တပ္ေတြက ေျမာက္အာဖရိက ႏုိင္ငံအေပၚ ေလယာဥ္မပ်ံသန္းရနယ္နိမိတ္ သတ္မွတ္ျပ႒ာန္းတဲ့ စစ္ဆင္ေရးကုိ စတင္လုိက္ အၿပီး ေနာက္တရက္မွာ လစ္ဗ်ားၿမိဳ႕ေတာ္၊ ထရီပုိလီၿမိဳ႕ေတာ္ကုိ အျပင္းအထန္ တုိက္ခိုက္မႈေတြ ဆက္လုပ္ခဲ့ပါတယ္။

လစ္ဗ်ားေလေၾကာင္းကာကြယ္ေရးစနစ္ေတြအေပၚ ပဲ့ထိန္းတြမ္မာ ေဟာ့ဒုံးပ်ံ ေတြနဲ႔ ပစ္ခတ္ခဲ့တယ္လုိ႔ ၿဗိတိန္ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီးက ေျပာပါတယ္။

မူလက စုဖဲြ႔ထားတဲ့ အေမရိကန္၊ ၿဗိတိန္၊ ျပင္သစ္၊ အီတလီနဲ႔ကေနဒါ မဟာမိတ္ညြန္႔ေပါင္းအဖဲြ႔မွာ ဘယ္လ္ဂ်ီယံနဲ႔ကာတာႏုိင္ငံတုိ႔ ထပ္မံပါ၀င္လာၿပီး တုိး ခ်ဲ႕ဖဲြ႔စည္းလုိက္ပါတယ္။

မဟာမိတ္တပ္ဖဲြ႔ေတြက တုိက္ခုိက္ေနေပမဲ့လည္း ဂက္ဒါဖိကေတာ့ ရုပ္သံကေနၿပီး ေရရွည္စစ္ပဲြမွာ သူတုိ႔ပဲ ႏုိင္မွာ ျဖစ္တဲ့ အေၾကာင္း ကတိေပး ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ “က်ေနာ္တုိ႔ဟာ က်ေနာ္တုိ႔ေျမရဲ႕ေနရာတုိင္းမွာ တုိက္ခုိက္မွာ ျဖစ္တယ္။ က် ေနာ္တုိ႔ဟာ အာဇာနည္အေနနဲ႔ေသသြားမယ္” လုိ႔ ဂက္ဒါဖိ က ေျပာပါတယ္။ ႏုိင္ငံျခားတပ္ဖြဲ႔ေတြရဲ႕ ေလေၾကာင္းတုိက္ ခုိက္မႈေတြက အစၥလမ္ေတြအေပၚ ဆင္ႏႊဲေနတဲ့ စစ္ေအးတုိက္ပဲြတခုအျဖစ္ သေဘာသက္ေရာက္ၿပီး ႏုိင္ငံျခားစြက္ဖက္မႈ နဲ႔ အတူတကြရပ္ေနတဲ့ လစ္ဗ်ားေတြ ၀ဋ္လည္မယ္ဆုိၿပီး ၿခိမ္းေျခာက္ေျပာဆုိလုိက္ပါတယ္။ “က်ေနာ္တုိ႔ တုိက္ရပါမယ္။ အေမရိကန္ေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းေနတဲ့ သစၥေဖာက္မွန္သမွ်ကုိ ပစ္မွတ္ထား တုိက္ခုိက္မယ္” လုိ႔ သူက ေျပာပါတယ္။

ဒီတုိက္ခုိက္မႈဟာ တရားမွ်တမႈ မရွိတဲ့ က်ဴးေက်ာ္ရန္စလုိသူေတြရဲ႕ တုိက္ခုိက္မႈ ျဖစ္တယ္ ေျမထဲပင္လယ္ အတြင္းမွာ ရွိေနတဲ့ စစ္ဘက္နဲ႔ အရပ္ဘက္ဆုိင္ရာ ေနရာေတြကုိ လက္တုံ႔ျပန္သြားမယ္လုိ႔ မစၥတာ ကဒါဖီက ေျပာဆုိလုိက္ၿပီး အဲဒီေဒသဟာ တကယ့္ စစ္တလင္းျပင္ ျဖစ္လာေနၿပီလုိ႔ ဆုိပါတယ္။