ေမာင္ဝံသ
၁၉၆၀ ျပည့္ႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၆ ရက္ေန႔မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ပါလီမန္ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပခဲ့သည္။ မဲဆႏၵနယ္ ၂၅၀ အနက္ သန္႔ရွင္း ဖဆပလ အဖြဲ႔က ၂၀၃ ေနရာ ႏိုင္တယ္။ တည္ၿမဲ ဖဆပလ အဖြဲ႔က ၃၉ ေနရာ ႏိုင္တယ္။ ပမညတ အဖြဲ႔က တစ္ေနရာပဲ အႏိုင္ ရခဲ့ပါတယ္။
ေရြးေကာက္ပြဲ ရလဒ္မ်ား ေၾကညာၿပီး ရက္ ၆၀ မၾကာခင္မွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေနဝင္း ဦးေဆာင္တဲ့ အိမ္ေစာင့္ အစိုးရက ဦးႏု ေခါင္းေဆာင္တဲ့ အစိုးရ အဖြဲ႔ကို အာဏာ လႊဲေပးခဲ့တယ္။ ၁၉၆၀ ျပည့္ႏွစ္ ဧၿပီ ၁ ရက္ေန႔မွာ တတိယ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ညီလာခံ အစည္းအေဝးကို က်င္းပၿပီး အာဏာ လႊဲေျပာင္း ေပးခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
၁၉၆၀ ျပည့္ႏွစ္ ဧၿပီလက စၿပီး တက္လာတဲ့ သန္႔ရွင္း ဖဆပလ တစ္ျဖစ္လဲ ျပည္ေထာင္စု ပါတီ အစိုးရဟာ တစ္ႏွစ္ခန္႔ အၾကာ ၁၉၆၁ ခု ဧၿပီလ ၁၁ ရက္ ေန႔စြဲနဲ႔ ပါလီမန္ ဒီမုိကေရစီ စနစ္ ထြန္းကားေရး ေကာ္မတီ အစီရင္ခံစာဆိုတဲ့ စာတမ္း တစ္ေစာင္ကို အစိုးရ ပံုႏွိပ္တုိက္က ပံုႏွိပ္ ထုတ္ေဝခဲ့တယ္။
ပါတီစံု ေကာ္မတီ တစ္ရပ္ဖြဲ႔စည္းခဲ့ပံု
အဲဒီ အစီရင္ခံစာမွာ အပိုင္း ၆ ပိုင္း ပါတယ္။ အပိုင္း ၁ မွာ ေကာ္မတီ ဖြဲ႔စည္းပံုကို ေဖာ္ျပတယ္။ (မူရင္း စာလံုးေပါင္း အတုိင္း)
“၁၉၆၀ ျပည့္ႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာလ ၂၈ ရက္ေန႔စြဲပါ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္႐ံုး၊ အမႈတြဲ အမွတ္ ၃၂၊ ခ-ပ ၆၀ မွ ေကာက္ႏုတ္ခ်က္ အမိန္႔စာ၌ အစုိးရ အာဏာ ရရွိထားေသာ ႏိုင္ငံေရး ပါတီ တစ္ခုသည္ မိမိ ရရွိထားေသာ အာဏာႏွင့္ အခြင့္ အေရးမ်ားကို သံုးစြဲရာတြင္ အျခား အာဏာ လက္မဲ့ ႏိုင္ငံေရး ပါတီမ်ားႏွင့္ တုိင္းသူ ျပည္သားမ်ား အေပၚတြင္ မတရားမႈမ်ား မျပဳက်င့္ ႏိုင္ေစျခင္းငွာ အဆုိပါ အခြင့္အေရးမ်ား သံုးစြဲျခင္းကို တိက်စြာ သတ္မွတ္ ထားရွိရန္ လိုအပ္သည့္ အတြက္ ေကာ္မတီ တစ္ရပ္ကို ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတက ေအာက္ပါ အတုိင္း ဖြဲ႔စည္း လုိက္သည္ဟု ပါရွိပါသည္။
ေကာ္မတီ အဖြဲ႔ဝင္မ်ားမွာ ေအာက္ပါအတုိင္း ျဖစ္ပါသည္” လုိ႔ ဆိုကာ ပထစ၊ ဖဆပလ၊ ရတည (ရခိုင္ တုိင္းရင္းသား၊ ညီၫြတ္ေရး အဖြဲ႔) နဲ႔ ပမညတ အဖြဲ႔တုိ႔မွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားနဲ႔ ဖြဲ႔စည္း ထားပံုကို ေဖာ္ျပ ထားသည္။
သမၼတေဟာင္း ေဒါက္တာဘဦးက သဘာပတိ၊ အဖြဲ႔ဝင္မ်ား အျဖစ္ ႏိုင္ငံေတာ္ တရား ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးသိမ္းေမာင္၊ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ေဟာင္း ဦးတင္၊ ပထစ အဖြဲ႔ ကိုယ္စားလွယ္ ၆ ဦး ဝန္ႀကီး သခင္တင္၊ ဝန္ႀကီး ဗိုလ္မွဴးေအာင္၊ ဝန္ႀကီး ေဒါက္တာ ဦးဧေမာင္၊ ဝန္ႀကီး စဝ္ခြန္ခ်ိဳ၊ ဗိုလ္မင္းေခါင္၊ ဗိုလ္တင္ေမာင္ႀကီး၊ ဖဆပလ အဖြဲ႔မွ ကိုယ္စားလွယ္ ၅ ဦး - ဦးဗေဆြ၊ ဦးေက်ာ္ၿငိမ္း၊ သခင္သာခင္၊ ဗိုလ္ခင္ေမာင္ကေလး၊ သခင္ခ်စ္ေမာင္၊ ရတည အဖြဲ႔မွ ကိုယ္စားလွယ္ ၅ ဦး- ဦးေက်ာ္မင္း၊ ဦးလွထြန္းျဖဴ၊ ဦးဘၿမိဳင္၊ ဦးစံထြန္းခိုင္၊ ဦးေမာင္ဦးေက်ာ္၊ ပမညတ အဖြဲ႔မွ ကိုယ္စားလွယ္ ၅ ဦး - မြန္ ဦးဘိုခ်ိဳ၊ သခင္ခ်စ္ေမာင္၊ ဦးဘၿငိမ္း၊ ဦးသိန္းေဖျမင့္၊ ဦးပီဝမ္းတုိ႔ ပါဝင္ ၾကပါသည္။
အာဏာအလြဲသံုးႏိုင္တဲ့ ကိစၥရပ္မ်ား
အပိုင္း ၂ မွာ ေကာ္မတီရဲ႕ တာဝန္ ဝတၱရားမ်ားကို ေဖာ္ျပထားတယ္။ အပိုင္း ၃ မွာ ေကာ္မတီရဲ႕ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ား ပါရွိ တယ္။ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ အခ်ိဳ႕ကို ေဖာ္ျပထားရာမွာ -
“အစုိးရ အာဏာ ရရွိထားေသာ ႏိုင္ငံေရး ပါတီ တစ္ခုသည္ မိမိ အာဏာ ရရွိခ်ိန္ အတြင္း မည္ကဲ့သုိ႔ေသာ ကိစၥရပ္မ်ားတြင္ အာဏာကို အလြဲသံုးစား ျပဳလုပ္လိုက ျပဳလုပ္ ႏိုင္ပါသနည္း” ဟူေသာ ပုစၧာ၏ အေျဖကို ရွာေဖြရာတြင္ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့သည့္ အေျခ အေန အရပ္ရပ္တုိ႔ကို ေထာက္႐ႈ၍ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ အခ်က္ အလက္မ်ားကို ေတြ႔ရွိခဲ့ေလသည္။
(က) အစိုးရ အဖြဲ႔ဝင္ ဝန္ႀကီးမ်ားႏွင့္ ပါလီမန္ အတြင္းဝန္မ်ားသည္ အစိုးရပိုင္ ယာဥ္မ်ားကို အသံုးျပဳျခင္း။
(ခ) ႏိုင္ငံေရး ပါတီ အေနႏွင့္ ႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရ အသံလႊင့္ ဌာနကို အသံုးျပဳျခင္း။
(ဂ) အစိုးရ အရာထမ္း အမႈထမ္းမ်ားအား ပါတီႏိုင္ငံေရး ကိစၥရပ္မ်ားတြင္ အသံုးျပဳျခင္း။
(ဃ) အစိုးရဘုတ္ အဖြဲ႔ႏွင့္ ေကာ္ပိုေရးရွင္းမ်ားတြင္ ႏိုင္ငံေရး ပါတီဝင္မ်ားအား အဖြဲ႔ဝင္ လူႀကီးမ်ား အျဖစ္ ခန္႔အပ္ျခင္း။
(င) အစိုးရ ေၾကာ္ျငာမ်ားကို သတင္းစာ တုိက္မ်ားသို႔ ေပးပို႔ျခင္း။
(စ) အစိုးရ အေနႏွင့္ ေပးႏိုင္ေသာ စီးပြားေရး အခြင့္ အေရးမ်ားကို ခ်ထားေပးျခင္း။
ဆုိတဲ့ အခ်က္ေတြကို ေဖာ္ျပထားၿပီး
“ေကာ္မတီသည္ လက္ရွိ ႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရ သက္ဆိုင္ရာ ဌာန အသီးသီးမွ က်င့္သံုး လုိက္နာေသာ ဥပေဒမ်ားကို သာမက ပါလီမန္ ဒီမုိကေရစီ စနစ္ကို လက္ခံ က်င့္သံုးလ်က္ ရွိေသာ ႏိုင္ငံ အသီးသီးမွ အေျခခံ စည္းမ်ဥ္း ဥပေဒမ်ား၊ အက္ဥပေဒမ်ား၊ အစဥ္အလာမ်ားကိုပါ ႏိႈက္ႏိႈက္ ခၽြတ္ခၽြတ္ ေလ့လာခဲ့ၿပီးလွ်င္ ေအာက္ပါ အတုိင္း သေဘာ တူညီ ခဲ့ၾကေလသည္” ဆုိကာ အပိုင္း ၄ သေဘာ တူညီခ်က္မ်ား အျဖစ္ ေအာက္ပါ အခ်က္ေတြကို ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
၁။ အစုိးရယာဥ္မ်ားကုိ အသုံးျပဳျခင္း-
(က) အစုိးရ အဖြဲ႔ဝင္ ဝန္ႀကီးမ်ားႏွင့္ ပါလီမန္ အတြင္းဝန္မ်ားသည္ ပါလီမန္ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပရန္ ေၾကျငာသည့္ ေန႔မွစ၍ ယင္းေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပ ၿပီးစီးသည့္ ေန႔အထိ အစုိးရပုိင္ ယာဥ္မ်ားကို အစုိးရ လုပ္ငန္းႏွင့္ သက္ဆုိင္ေသာ အေရးတႀကီး အေျခအေနမွ ေပၚေပါက္သည့္ ကိစၥရပ္မ်ား ေဆာင္ရြက္ရန္မွ တစ္ပါး အစုိးရ အေနျဖင့္ အသုံးမျပဳရန္။
မွတ္ခ်က္- အေရးတႀကီး အေျခအေနမွာ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံ ဥပေဒ အပုိဒ္ ၉၄ (၁)တြင္ ျပဌာန္း ထားေသာ စစ္မက္၊ ႏုိင္ငံတြင္ ဆူပူမႈ ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံ၏ တည္တံ့မႈကို အႏၱရာယ္ ျဖစ္ေစအံ့ေသာ အထူး အေရးတႀကီး အေျခ၊ ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္ငံကုိ ထိခုိက္ ေနေသာ စီးပြားေရး အေရးတႀကီး အေျခတုိ႔ကုိ ဆုိလုိပါသည္။
(ခ) အစုိးရ အဖြဲ႔ဝင္ ဝန္ႀကီးမ်ားႏွင့္ ပါလီမန္ အတြင္းဝန္မ်ားသည္ ပါလီမန္ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပရန္ ေၾကညာ သတ္မွတ္ ထားေသာ အခ်ိန္ ကာလ မဟုတ္သည့္ သာမန္ အခ်ိန္ ကာလတြင္ အစုိးရ ယာဥ္မ်ားကုိ အသုံးျပဳရာ၌ မိမိတုိ႔၏ သိကၡာကို ေစာင့္စည္း ထိန္းသိမ္းလ်က္ အသုံးျပဳၾကရန္ သေဘာ တူၾကပါသည္။
၂။ အစုိးရ အသံလႊင့္ဌာနကုိ အသုံးျပဳျခင္း-
(က) ပါလီမန္ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲ အခ်ိန္ကာလ မဟုတ္သည့္ သာမန္ အခ်ိန္ ကာလတြင္ ပါလီမန္၌ မိန္႔ၾကားေသာ အစုိးရ သေဘာထား မိန္႔ခြန္းမ်ားႏွင့္ အစုိးရ ေၾကညာ ခ်က္မ်ားကို ထုတ္ျပန္ ေၾကညာရန္မွ အပမည္သည့္ ႏုိင္ငံေရး ပါတီ အသင္းအဖြဲ႔ႏွင့္ ပုဂၢဳိလ္တစ္ဦး တစ္ေယာက္တုိ႔၏ ကုိယ္ေရး ကုိယ္တာ ဝါဒျဖန္႔မႈအတြက္ ႏုိင္ငံေတာ္ အသံလႊင့္ဌာနကို အသုံးျပဳျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ရန္။
(ခ) ပါလီမန္ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ေလာင္းမ်ား အမည္ တင္သြင္းလႊာကုိ စိစစ္ၿပီးသည့္ ေန႔မွစ၍ လူမ်ဳိးစု လႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပြဲ မက်င္းပမီ တစ္ေန႔အထိ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ အရည္း အခ်င္းမ်ားႏွင့္ ျပည္စုံသည့္ တရားဝင္ ႏုိင္ငံေရး အဖြဲ႔အစည္း အသီးသီးတုိ႔အား ႏုိင္ငံေတာ္ အစုိးရ အသံလႊင့္ဌာန အသံလႊင့္ ခြင့္ျပဳရန္။
တရားဝင္ ႏုိင္ငံေရး အဖြဲ႔အစည္း ဆုိသည္မွာ ျပန္ၾကားေရးႏွင့္ ျပည္သူ႔ ဆက္ဆံေရး စည္းမ်ဥ္း ဥပေဒမ်ားတြင္ မည္သုိ႔ပင္ ဆုိထားေစကာမူ-
(၁) ႏုိင္ငံႏွင့္ လူမ်ဳိးအတြက္ ေကာင္းမြန္ တိက် ခုိင္လုံေသာ ဝါဒႏွင့္ ရည္မွန္းခ်က္ ရွိျခင္း၊
(၂) ႏုိင္ငံႏွင့္ အဝန္း အဖြဲ႔ခြဲမ်ား၊ အဖြဲ႔ဝင္မ်ား ျပည့္စုံ လုံေလာက္စြာ ရွိျခင္း၊
(၃) အရပ္ရပ္၌ အမတ္ေလာင္းမ်ား လုံေလာက္စြာ ပါဝင္ ယွဥ္ၿပိဳင္ ႏုိင္စြမ္း ရွိျခင္း၊ ဟူေသာ အရည္အခ်င္း အဂၤါရပ္မ်ားႏွင့္ ျပည့္စံုေသာ ႏုိင္ငံေရး အဖြဲ႔ အစည္းကုိ ဆုိလုိပါသည္။
ရွင္းလင္းခ်က္- အရပ္ရပ္၌ အမတ္ေလာင္းမ်ား လုံေလာက္စြာ ပါဝင္ ယွဥ္ၿပိဳင္ႏုိင္စြမ္း မရွိျခင္း ဆုိရာ၌ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္တြင္ အမတ္ေလာင္း ဦးေရ ၁၅၀ထက္ မနည္း ပါဝင္ ယွဥ္ၿပိဳင္ႏုိင္ျခင္းကို ဆုိလုိပါသည္။
(ဂ) အထက္ ေဖာ္ျပပါ အဂါၤရပ္ ၃ခုႏွင့္ ျပည့္စံုေသာ ႏုိင္ငံေရး အဖြဲ႔ အစည္းမ်ားအား ပါလီမန္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ေလာင္းမ်ား၏ အမည္ တင္သြင္းလႊာကို စိစစ္ၿပီးသည့္ ေန႔မွစ၍ လူမ်ဳိးစု လႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပြဲ မက်င္းပမီ တစ္ရက္ အခ်ိန္ကာလ အေတာအတြင္း ႏုိင္ငံေရး အဖြဲ႔တစ္ဖြဲ႔အတြက္ ႏုိင္ငံေတာ္ အစုိးရ အသံလႊင့္ဌာနမွ တစ္ႀကိမ္လွ်င္ တစ္နာရီထက္ မပုိေသာ စုစုေပါင္း အႀကိမ္ ၅ႀကိမ္ထက္ မမ်ားဘဲ တူမွ်ေသာ အသံလႊင့္ခြင့္ကို ခ်မွတ္ေပးရန္ …. စသည္ျဖင့္ ေဖာ္ျပထားၿပီး အပုိင္း ၅မွာ ' သေဘာ တူညီခ်က္မ်ားကုိ အေကာင္ အထည္ေဖာ္ရန္ နည္းလမ္း' ၊ အပုိင္း ၆မွာ ' ႏုိင္ငံေတာ္ အစုိးရထံ တင္ျပ အႀကံေပးခ်က္မ်ား ' ပါရွိပါသည္။
အထက္ပါေဖာ္ျပပါ တင္ျပ အႀကံေပး ခ်က္ေတြကို အေကာင္ အထည္ ေဖာ္ေနခ်ိန္မွာပဲ ၁၉၆၂ခု မတ္လ ၂ရက္မွာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေနဝင္း ဦးေဆာင္တဲ့ ေတာ္လွန္ေရး ေကာ္စီက အာဏာသိမ္း လုိက္လုိ႔ အစီအစဥ္ ေတြကလည္း နိဌိတံ သြားပါ ေတာ့တယ္။
အာဏာရၿပီး အက်င့္မပ်က္ေအာင္
အသိမ္းအဆည္း ေကာင္းတဲ့ မိတ္ေဆြ တစ္ေယာက္ဆီကရတဲ့ အစီရင္ခံစာ စာအုပ္ငယ္ ကေလးမွာ ပါရွိတဲ့ အခ်က္ေတြဟာ အာဏာရ ပါတီမ်ား အက်င့္မပ်က္ေအာင္ ထိန္းကြပ္ဖုိ႔ ႀကိဳးပမ္းခ်က္ ျဖစ္ေနတာကို ေတြ႔ရလုိ႔ ဝမ္းေျမာက္ ဝမ္းသာ ျဖစ္ရပါသည္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ ၅၀နီးပါးခန္႔က အာဏာရနဲ႔ အာဏာမဲ့ ပါတီမ်ားရဲ႕ တုိင္းျပည္ အက်ဳိး ေရွးရႈၿပီး ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈ တစ္ရပ္ ကိုလည္း တေစ့တေစာင္း ေတြ႔လုိက္ရေၾကာင္း ပါဗ်ာ။
ကုိးကားခ်က္-
၁။ ပါလီမန္ ဒီမုိကေရစီ စနစ္ထြန္းကားေရး၊ ေကာ္မတီ အစီရင္ခံစာ၊ ၁၁ဧၿပီ ၁၉၆၁၊ အစုိးရ ပုံႏွိပ္တုိက္၊ သိမ္ျဖဴလမ္း၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕။
၂။ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရး၊ တတိယတြဲ၊ ျမန္မာ့ သမုိင္း ျဖစ္ရပ္ အမွန္မ်ား ေရးသားျပဳစုေရး အဖဲြ႔၊ ၁၉၉၁။
http://padaukmyay.blogspot.com/