ေအဒီ (၁၂၅၅-၁၂၈၅) ပုဂံမင္းဆက္ ၊ နရပေတ႔မင္း လက္ထက္တြင္ တရုတ္တို႔ႏွင့္ စစ္ျဖစ္ပြားခဲ့ ပါသည္။ တရုတ္စစ္တပ္ (တာတာ စစ္တပ္) ၏ အၾကီးအမႉးမွာ ဗိုလ္မႉးနဇရြတ္ဒင္း (အစၥလာမ္ အာရဗ္အမည္) ျဖစ္ပါသည္။ (၁၃၇၃-၇၄ ခုႏွစ္တြင္ စိုက္ထူခဲ့ေသာ ရတနာေစတီ ေက်ာက္စာ)
ရတနာေစတီေက်ာက္စာ တြင္ “ျမင္းစိုင္းေရာက္ ခန္းတရက္ မင္းၾကီး ”ဟု ေရးထားပါသည္။ “ခန္း” ဟူသည္ (တရုတ္ ဧကရာဇ္) “ ကုဗလိုင္ခန္း” ကို ဆိုလိုဟန္တူပါသည္ ။“တရက္”ဟူသည္ “တူရကီ” ဟူေသာစကားမွာ ပ်က္လာဟန္တူသည္။ “တရက္”လူမ်ိဳး တို႔ကို ေမာင္ဂို (ေမာင္းဂြတ္) မန္ခ်ဴးရီးယန္းလူမ်ိိဳး၊ မဟာမက္ဘာသာ၀င္မ်ား၊ တရုတ္ပန္းေသးမ်ား စသည္ျဖင့္ အမ်ိဳးမ်ိဳးေခၚၾကပါသည္။
(ဦးဘသန္း ၊ ေက်ာင္းသံုးျမန္မာရာဇ၀င္ ၊ စာ- ၈၇-၉၆ )
ခရစ္သကၠရာဇ္ (၇၀၀-မွ ၁၅၀၀) အတြင္းအဂၤလန္ ႏိုင္ငံတြင္ ႏွင္းဆီစစ္ပြဲ (War of Rose ) စစ္ပြဲၾကီးမ်ား ျဖစ္ပြားေနဆဲ ရခိုင္ျပည္နယ္၊ရမ္းျဗဲကၽြန္းအနီး အာရဘ္ သေဘာၤတစ္စီး ပ်က္ခဲ့ျပီး ၊ သေဘာၤေပၚပါ အာရဘ္ မ်ားသည္ ရမ္းျဗဲ ကၽြန္းတြင္ အေျခစိုက္ ေနထိုင္ခဲ့ၾကပါသည္။ (British Burma Gazatte , 1897)
ေအဒီ (၆၅၂-၆၆၀) ပုဂံ၊ ပိတ္သံုုမင္း ေခတ္တြင္ အာရဗ္ကုန္သည္ သေဘာၤမ်ား သထံု မုတၱမ ဆိပ္ကမ္း မ်ာသို႔ မၾကာခဏ ၀င္ေရာက္ၾကေၾကာင္း ၊ ေအဒီ (၈၀၀) ေက်ာ္တြင္ေရးသား ခဲ့ေသာ အာရဗ္ မွတ္တမ္းမ်ားတြင္ ေတြ႔ရပါသည္။(ဦးၾကည္ (ဘီေအ) ရာဇ၀င္ဂုဏ္ထူး၊ ျမန္မာ႔ရာဇ၀င္မွ သိမွတ္ဘြယ္ရာအျဖာျဖာ -စာ ၁၅၆၊၁၅၇)
ထို႔ေနာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းအေျခခ်ေနထိုင္ၾကေသာ အစၥလာမ္ ဘာသာ၀င္မ်ားမွာ (အီရန္ )ပါရွား ႏိုင္ငံသားမ်ားျဖစ္ေသာ ဖာရစီ လူမ်ိဳးႏြယ္မ်ား ျဖစ္ၾကပါသည္။ ဖာရစီမွ ပါရသီ၊ ပါရသီ မွ ပါသီ၊ ပါသီမွ ပသီ ဟု ျမန္မာ အသံဖလွယ္ခဲ့ၾကပါသည္။ အေထာက္အထားမ်ားမွာ ……..
ေကာဇာသကၠရာဇ္ (၅၈၃) ခုႏွစ္မွစ၍ ကုလား-ပသီ မင္း (၃)ဆက္ ပုသိမ္ျမိဳ႔ကို ၁၂ႏွစ္တိုင္ အုပ္ခ်ုပ္ခဲ့ၾက၍ ပုသိမ္ျမိဳ႕မွာ “ ပသီ”ျမိဳ႕ျဖစ္ခဲ့ဖူးပါသည္။
(ျမန္မာ႔စြယ္စံုက်မ္း ၊ အတြဲ ( ၆) စာ -၃၅၀ ) (၁၉၅၅ -၅၆ ခုႏွစ္ထုတ္ ပုသိမ္တကၠသိုလ္ေက်ာင္း သား ေက်ာင္းသူမ်ား မဂၢဇင္း ၊ စာ-၅) (ဦးမာဃ ၊ပုသိမ္ ရာဇ၀င္ ၊စာ- ၁၃၇)
ထို႔ျပင္ မင္းတုန္းမင္း တရားၾကီး က ျမန္မာႏိုင္ငံမွ အစၥလာမ္သာသာ၀င္မ်ား ဟဂ်္ျပဳရာတြင္ တည္းခိုႏိုင္ေရးအတြက္ မကၠာျမိဳ႕ တြင္ ေဒါင္းဇရပ္ၾကီး တစ္ေဆာင္ေဆာက္လုပ္ လႉဒါန္းခဲ့ပါသည္။ ထိုဇရပ္ၾကီး သြားေရာက္ေဆာက္လုပ္ရန္ ေနမ်ိဳး ဂုဏၰ ဘြဲ႕ ရ ခလီဖြာ သခင္ၾကီး ဦးဘိုးျမ ႏွင့္ ဟာဂ်ီ ဦးေရႊေဘာ္တို႔ကို တာ၀န္ေပးအပ္ခဲ့ပါသည္။ ျမန္မာအစၥလာမ္ ဘာသာ ၀င္ မ်ား လႉဒါန္းေငြႏွင့္ လိုသမွ် ကို မင္းတရားၾကီးက စိုက္ထုတ္ လႉဒါန္းခဲပါသည္။
(ေျမတူးျမိဳ႕ ပလီထိုင္ဆရာၾကီး ဦးေရႊေတာင္ျပဳစု ေသာ လကၤာ )
ျမန္မာဘုရင္ ေခတ္က အစၥလာမ္ ဘာသာ၀င္ျမန္မာမ်ားကို ကုလား၊ ကုလားပ်ိဳ၊ ပသီ၊ ပသီကုလား၊ ပန္းေသးတရုတ္ ကမန္၊ ေျမတူးသား၃၇၀၀ အဆက္ စသည္ျဖင့္ ေခၚေ၀ၚခဲ့ၾကသည္။ ကမန္မွာ ယခုအခါ တိုင္းရင္းသားတစ္မ်ိဳးအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳ ခံေနရျပီျဖစ္ပါသည္။ ဘဂၤါလီဟု ေသာ အေခၚအေ၀ၚလံုး၀မရွိခဲပါ။ ျဗိတိသွ်ေခတ္တြင္ အိႏိၵယ ေဒသအသီးသီးမွ ၀င္ေရာက္လာၾကေသာ အစၥလာမ္ဘာသာ ၀င္မ်ားက မိမိတို႔ ၀င္လာရာ ေဒသကိုအစြဲျပဳ၍ အိႏိၵယတြင္ ပင္အေခၚအေ၀ၚမရွိေသာ လူမ်ိဳးနာမည္မ်ား တီထြင္လာၾကသည္။ ဥပမာ – စုရာသ္ေဒသ မွ ၀င္လာသူမ်ားကို မိမိတို႔ကိုယ္ ကို စူရတီ လူမ်ိဴး ဂူဂ်ာရသ္ ေဒသမွ ၀င္ေရာက္လာသူမ်ားက မိမိတို႔ကိုယ္ကို (ဂူဂ်ရသီ) ေမမန္လူမ်ိဳး၊ တမိလ္နာဒူးေဒသမွ ၀င္ေရာက္လာသူမ်ားက က်ဴလီယာ လူမ်ိဳး၊ စသည္ျဖင့္ ေခၚေ၀ၚလာၾကသည္။ ထိုေခတ္တြင္ အေရွ႕ဘန္ေဂါလ္ (ယခုဘဂၤလားေဒ႔ရွ္) မွ ၀င္လာသူမ်ားက မိမိတုိ႔ကိုယ္ကို ဘဂၤါလီ လူမ်ိဳးဟု စတင္ေခၚေ၀ၚလာၾကသည္။
ျဗိတိသွ်တို႔က မည္သည္႔ေဒသ မွ ၀င္လာသည္ျဖစ္ေစ ၊ ဘုရင္လက္ထက္ ကရွိေနသူ အစၥလာမ္ ဘာသာ၀င္အားလံုး ကို “မဟာေမဒင္ လူမ်ိဳး” ဟု ေခၚေ၀ၚလိုက္ၾကသည္။ ထုိ႔အတူ ျမန္မာ တိုင္းရင္းသား တို႔က ၄င္းတို႔အားလံုးကို “ကုလား” ဟု ေခၚေ၀ၚလိုက္ၾကသည္။
-ခရစ္ေတာ္ ၏သာသနာ “ခရစ္ယာန္” ဟုေခၚ သကဲ့ “တမန္ေတာ္ မုဟမၼဒ္” ကိုအစြဲျပဳ၍ “မဟာေမဒင္”*
-အိႏိၵယ စကား (ကာလား – အမည္း၊ အသားမည္း)*
ဗမာမြတ္ဆလင္မ္
ျဗိတိသွ်ေခတ္တြင္ ဗုဒၶဘာသာအသင္ၾကီးေပၚေပါက္သကဲ့သို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံတစ္၀ွမ္းရွိ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္တိုင္းကို ဗမာ မြတ္ဆလင္မ္ ဟု တစ္ေျပးညီ ေခၚေ၀ၚျခင္းျဖင့္ အိႏိၵယ ကုလား ႏွင့္ လမ္းခြဲလုိက္ကာ “ဗမာ မြတ္ဆလင္မ္ ကြန္ဂရက္”ၾကီး ကိုဖြဲ႔စည္းတည္ေထာင္လုိက္ၾကသည္။ ဦးေဆာင္သူမွာ အာဇာနည္ေခါင္းေဆာင္ၾကီး ဆရာၾကီးဦးရာဇတ္ ျဖစ္ပါသည္။ ဗမာ မြတ္ဆလင္မ္ တို႔က ကုလား ဟူသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို သစၥာမခံေသာ အိႏိၵယ တုိက္နယ္ သားမ်ားႏွင့္ အႏြယ္အဆက္မ်ားဟု ယူဆ ျပီး ဗမာမြတ္ဆလင္မ္ ဟူသည္ျမန္မာႏိုင္ငံကို သစၥာခံေသာ (မည္သည္႔ အႏြယ္အဆက္မွမဆို ဆင္းသက္လာသည္႔ ) အစၥလာမ္ ဘာသာ ၀င္ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား ဟုသတ္မွတ္ခဲ့ပါသည္။
ျမန္မာနုိင္ငံတြင္ လြတ္လပ္ေရးရျပီး ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ဦးႏု လက္ထက္တြင္ ႏိုင္ငံေရးအသြင္ေဆာင္ေသာ ဗမာ မြတ္ဆလင္မ္ကါန္ဂရက္ ကို ဘာသာေရး ၊လူမႈေရး သီးသန္႔သာ ေဆာင္ရြက္ေသာ “အစၥလာမ္သာသနာေရးရာေကာင္စီ ” အျဖစ္ေျပာင္းလဲ ဖြဲ႔စည္းခဲ့သည္။ ဆရာၾကီးဦးရာဇတ္ က်ဆံုးသြားျပီးေနာက္ ထိုအဖြဲ႔ကို ဖဆပလ ေခတ္ တရားေရး၀န္ၾကီး ဦးခင္ေမာင္လတ္ (ေျမာင္းျမသား) က ဦးေဆာင္ခဲ့သည္။
မ်ားမၾကာမီ ဖဆပလ ေခတ္ ၀န္ၾကီးတစ္ပါး ျဖစ္ေသာ ဦးရွာရွစ္ ( သခင္နု၊ သခင္ေအာင္ဆန္း၊ တို႔ႏွင့္ေက်ာင္းသားသမဂၢ တြင္ တြဲဖတ္ ဦးေဆာင္ခဲ့သူ ) က “ဗမာ မြတ္ဆလင္အဖြဲအခ်ဳပ္ကို ဖြဲ႔စည္းတည္ေထာင္ပါသည္။ ႏိုင္ငံေရးအျမင္ရွိေသာ လူငယ္မ်ားကလည္း ဗမာမြတ္ဆလင္မ္ လူငယ္အဖြဲ႔ခ်ဳပ္” ကို တည္ေထာင္ပါသည္။
ယခုေခတ္တြင္လည္းအစၥလာမ္သာသနာေရးရာေကာင္စီ ၊ ျမန္မာမြတ္ဆလင္မ္ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ၊ ျမန္မာ မြတ္ဆလင္မ္ လူငယ္အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ တို႔ႏွင့္ (န၀တ) ေခတ္ ပါတီစုံ ဒီမုိကေရစီ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ ၀င္ ဆရာခ်ယ္ ဖြဲ႔စည္းတည္ေထာင္ခဲ့ေသာ “ျမန္မာ မြတ္ဆလင္မ္ အမ်ိဳးသားေရးရာအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ” တို႔ကို ႏုိင္ငံေတာ္က တရား၀င္ အသိအမွတ္ျပဳထားဆဲျဖစ္သည္။ ေမာင္၀တ္လံု ( ေျမာင္းျမ)
No comments:
Post a Comment